Ο χρόνος μιας λογοθεραπεύτριας!

       Σήμερα, τελευταία μέρα του χρόνου, επιβάλλεται να κάνουμε μία ανασκόπηση της χρονιάς! Μιας χρονιάς που γονείς και εγώ ακούσαμε ατάκες που μας εντυπωσίασαν για την ετοιμότητά τους, την ευστροφία τους, το χιούμορ τους και την αθωότητά τους. Ατάκες που μας συγκίνησαν, μας διασκέδασαν μα και μας προβλημάτισαν! Ιδού μερικές από αυτές:

       Καλή χρονιά σε όλους με υγεία, ευτυχία, τύχη, αισιοδοξία, ελπίδα, δημιουργικότητα και δουλειά!

Στοματική αμυντικότητα: Τι είναι και πως ελαττώνεται;

       Πολλές φορές ακούμε γονείς να εκφράζουν παράπονα για τα παιδιά τους όπως, «Δεν τρώει τίποτα σχεδόν.», «Αρνείται να χρησιμοποιήσει πιρούνι, τρώει με τα χέρια.», «Τρώει μόνο συγκεκριμένα φαγητά.», «Αρνείται να βουρτσίσει τα δόντια.», «Τρώει τα νύχια του.», «Μασάει το καπάκι από το στυλό.» κ.α. Τα παιδιά με τα παραπάνω συμπτώματα ενδεχομένως να παρουσιάζουν στοματική αμυντικότητα.

        Η στοματική αμυντικότητα είναι η αποφυγή ορισμένων υφών τροφίμων ή πραγμάτων μέσα και γύρω από το στόμα. Τα παιδιά με στοματική αμυντικότητα δεν αποφεύγουν ορισμένες τροφές μόνο επειδή δεν απολαμβάνουν τη γεύση τους αλλά επειδή δεν τους αρέσει και η υφή τους. Επίσης, δεν παίρνουν την τροφή από το κουτάλι/πιρούνι με τα χείλη αλλά με τα δόντια. Επιπλέον, το αντανακλαστικό της εξεμέσεως ενεργοποιείται εύκολα.

        Η ελάττωση της στοματικής αμυντικότητας δεν ξεκινάει από το στόμα αλλά από το σώμα. Πρώτα ενημερώνουμε το παιδί για το τι πρόκειται να κάνουμε (αν θα το αγγίξουμε με τα χέρια ή με κάποιο παιχνίδι, αν θα το αγκαλιάσουμε, κτλ.). Οι εκπλήξεις απαγορεύονται. Ξεκινάμε με πιέσεις/ αγγίγματα στο σώμα, όταν θα έχει εξοικειωθεί, συνεχίζουμε στο πρόσωπο. Αγγίζουμε το παιδί με διάφορα λούτρινα παιχνίδια μακριά από την περιοχή του στόματος. Μπορούμε να κάνουμε μασάζ ξεκινώντας από το μέτωπο, τα μάγουλα ενώ σταδιακά κατευθυνόμαστε στην εξωτερική περιοχή του στόματος. Στη συνέχεια, παίζουμε με διάφορες σφυρίχτρες, καλαμάκια, φούσκες, φουρφούρια κτλ. Τελευταίο δουλεύουμε το εσωτερικό του στόματος με διαφορετικές υφές, γεύσεις, θερμοκρασίες τροφίμων.

       Όταν το παιδί αντιδρά αρνητικά, δεν επιμένουμε. Ο αντιπερισπασμός με τραγούδια, παραμύθια και δραστηριότητες που απολαμβάνει, είναι ένας καλός τρόπος να το καθησυχάσουμε. Επίσης, το παιχνίδι με το ίδιο το φαγητό είναι ένας καλός τρόπος να ελαττωθεί η αμυντικότητα. Δώστε στο παιδί σ’ ένα πιάτο/ δίσκο/ λαδόκολλα τροφές με διαφορετικές υφές (λάδι, κρέμα, ντοματοπελτέ, γιαούρτι, κ.α.) και αφήστε το να παίξει. Μ’ αυτόν τον τρόπο εξερευνά με τα χέρια την υφή των τροφών και στη συνέχεια είναι πιο εύκολο να τις εισάγει και στο στόμα.

         Τα παιδιά με στοματική αμυντικότητα έχουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά ωστόσο κάθε παιδί είναι διαφορετικό και χρειάζεται το δικό του προσωπικό πρόγραμμα παρέμβασης. Απευθυνθείτε σε έναν λογοθεραπευτή ή εργοθεραπευτή ειδικό στις διαταραχές αισθητηριακής επεξεργασίας, ο οποίος θα περιορίσει τη στοματική αμυντικότητα με το κατάλληλο για το εκάστοτε παιδί θεραπευτικό πρόγραμμα.

“…Το να έχεις αισθητηριακή αμυντικότητα είναι σαν να βρίσκεσαι σε ένα σκοτεινό παρκινγκ. Μόνος, αργά τη νύχτα. Καθώς περπατάς μέσα σ’ αυτό το σκοτεινό περιβάλλον τα μάτια και τα αυτιά σου είναι συνεχώς ενεργά για τον εντοπισμό κινδύνου. Η καρδιά σου χτυπά. Είσαι σε ένταση, έτοιμος να δράσεις, να τρέξεις, να παλέψεις. Αναπηδάς στον κάθε ήχο. Σε αυτόν τον σκοτεινό χώρο οι αισθήσεις σου εντείνονται για να συλλάβουν έστω και την παραμικρή πληροφορία από το περιβάλλον και προδιαθέτουν για προστασία και άμυνα. Αργότερα, όταν θα είσαι στο σπίτι σου ασφαλής, οι αισθήσεις σου θα επιστρέψουν στην τυπική τους κατάσταση. Τα παιδιά με αισθητηριακή αμυντικότητα είναι «κολλημένα» στο παρκινγκ.” (από το βιβλίο Sensory defensiveness in children aged 2-12: An intervention guide for parents and other caregivers).

        « Ο πνευματικός δημιουργός αυτού του κειμένου, παραχωρεί την άδεια αναδημοσίευσης- αναπαραγωγής του, σε οποιοδήποτε ηλεκτρονικό ή έντυπο μέσο, υπό την προϋπόθεση αναδημοσίευσης ολόκληρου του κειμένου και όχι της τμηματικής- αποσπασματικής αναδημοσίευσης.»

Παιδικά τραγούδια και γλωσσική ανάπτυξη!

      Τα παιδιά ξεδιπλώνουν τις γλωσσικές τους ικανότητες με την πάροδο του χρόνου. Σπουδαίο ρόλο στη γλωσσική ανάπτυξη παίζουν τα οπτικά και ακουστικά ερεθίσματα. Τα παιδιά ήδη από την ηλικία των 7-12 μηνών μιμούνται κάποιους ήχους και μελωδίες των ενηλίκων. Στην ηλικία των 13-18 μηνών χρησιμοποιούν πρότυπα επιτονισμού των ενηλίκων ενώ στην ηλικία των 19-24 μηνών χρησιμοποιούν κατάλληλο χρωματισμό στη φωνή για τις ερωτήσεις. Απολαμβάνουν να ακούνε τραγούδια και ρυθμούς από ηλικία των 2-3 ετών και στην ηλικία των 5-6 ετών τραγουδούν ολόκληρα τραγούδια και απαγγέλουν ποιήματα.

       Τα κλασσικά παιδικά τραγούδια είναι εξαιρετικό ακουστικό ερέθισμα. Η μελωδία, ο ρυθμός και οι στίχοι ενισχύουν τη γλωσσική ανάπτυξη και όχι μόνο. Μέσα από αυτά καλλιεργείται η γλωσσική κατανόηση (π.χ. ακολουθία εντολών), φωνολογική ενημερότητα (π.χ. ομοιοκαταληξία), το λεξιλόγιο (π.χ. σωματογνωσία, ζώα, σχήματα, χρώματα, κ.α.), προσωδία (ρυθμός, τόνος, επιτονισμός), κ.α. Τα παιδικά τραγούδια ενισχύουν και την κίνηση, καθώς πολλά από αυτά παρακινούν σε χορό. Ο συνδυασμός της κίνησης και των στίχων βελτιώνουν την αναπνοή και την ανάκληση δύσκολων λέξεων.

      Μερικά από τα πιο γνωστά παιδικά τραγούδια που ενδυναμώνουν την γλωσσική ανάπτυξη και παρακινούν σε κίνηση, είναι:

·        «Αχ, κουνελάκι!»

·        «Χαρωπά τα δυο μου χέρια τα χτυπώ!»

·        «Τα παπάκια!»

·        «Ήταν ένας γάιδαρος!»

·        «Όταν θα πάω κυρά μου στο παζάρι!»

·        «Ήταν ένα μικρό καράβι!»

·        «Πλάθω κουλουράκια!»

·        «Η κουκουβάγια!»

·        «Μια ωραία πεταλούδα»

·        «Ο μπάρμπα Μπρίλιος!»

·        «Λύκε, λύκε είσαι εδώ;»

·        «Η καλή μας αγελάδα!»

·        «Βγαίνει η βαρκούλα!»

·        Τραγούδια για τα χρώματα

·        Τραγούδια για τα σχήματα

·        Τραγούδια για τους αριθμούς

        Αυτά είναι μερικά από τα δεκάδες τραγούδια που έχουν γραφτεί για τα παιδιά, με κατάλληλο για την ηλικία λεξιλόγιο. Δυστυχώς, έχει παρατηρηθεί πως τα σημερινά παιδιά από την νηπιακή ηλικία ακόμα ακούνε στο σπίτι και στα παιδικά πάρτι τα τραγούδια που παίζονται στις καφετέριες και τα club. Τραγούδια τα οποία δεν έχουν να προσφέρουν τίποτα σε αυτή την τρυφερή ηλικία. Είναι καλό να δίνουμε στα παιδιά το δικαίωμα της επιλογής αλλά μέσα από μία γκάμα τραγουδιών που είναι κατάλληλα για την ηλικία τους και θα συμβάλουν θετικά στην γλωσσική και κινητική ανάπτυξη τους! Τα παιδιά μεγαλώνουν και μεγαλώνουν γρήγορα, ας μην επισπεύδουμε τη διαδικασία!

        « Ο πνευματικός δημιουργός αυτού του κειμένου, παραχωρεί την άδεια αναδημοσίευσης- αναπαραγωγής του, σε οποιοδήποτε ηλεκτρονικό ή έντυπο μέσο, υπό την προϋπόθεση αναδημοσίευσης ολόκληρου του κειμένου και όχι της τμηματικής- αποσπασματικής αναδημοσίευσης.»

Μετά το scrabble έρχεται το προτασ….able!

         Παρατηρήθηκε πως αρκετοί από τους μικρούς μας φίλους δυσκολεύονται να φτιάξουν μία πρόταση με τη βασική της δομή για αυτό και επινόησα το «προτασ…able»! Το προτασable είναι βασισμένο στο γνωστό παιχνίδι scrabble μόνο που αντί για γράμματα εδώ χρησιμοποιούμε λέξεις και αντί να φτιάχνουμε λέξεις φτιάχνουμε προτάσεις.

       Τα βασικά μέρη της πρότασης άρθρο, υποκείμενο, ρήμα, αντικείμενο είναι χρωματικά χωρισμένα. Τα άρθρα είναι κίτρινα, τα υποκείμενα- πρόσωπα είναι κόκκινα, τα ρήματα είναι πράσινα και τα αντικείμενα- πράγματα είναι πορτοκαλί. Υπάρχουν και οι γαλάζιες κάρτες με τον συμπλεκτικό σύνδεσμο «και».

       Ο μαθητής καλείται να πάρει στην τύχη από το τσουβαλάκι 10 εικόνες-λέξεις. Τοποθετεί τις εικόνες-λέξεις στη βάση (είτε ομαδοποιημένα είτε όχι) και προσπαθεί να φτιάξει μία πρόταση σωστή συντακτικά (η πραγματολογία σε πρώτη φάση δεν μας απασχολεί).

        Σε περίπτωση που δεν μπορεί να φτιάξει μια πρόταση συντακτικά σωστή με τις εικόνες-λέξεις που έχει μπροστά του, αφαιρεί από τη βάση όποιες και όσες θέλει, τις αφήνει στην άκρη και παίρνει από το τσουβαλάκι τόσες εικόνες-λέξεις όσες άφησε όταν έρθει ξανά η σειρά του.

       Στην περίπτωση που δεν μπορεί να φτιάξει μια πρόταση συντακτικά σωστή με τις εικόνες-λέξεις που έχει μπροστά του, αφαιρεί από τη βάση όποιες και όσες θέλει, τις αφήνει στην άκρη και παίρνει από το τσουβαλάκι τόσες εικόνες-λέξεις όσες άφησε όταν έρθει ξανά η σειρά του. Στην περίπτωση που φτιάξει μια πρόταση ή συμπληρώσει μία ήδη υπάρχουσα συμπληρώνει τη βάση του με τόσες εικόνες-λέξεις όσες χρησιμοποίησε. Στην περίπτωση που συμπληρώσει την πρόταση ενός άλλου παίκτη παίρνει και τους πόντους της δικής του πρότασης (1 εικόνα-λέξη = 1 πόντος).

       Εκτός από τη βασική δομή της πρότασης και τη συντακτική ορθότητα με το προτασable βελτιώνειται η ταξινόμηση (με βάση το χρώμα και με βάση τη λειτουργία των λέξεων μέσα στην πρόταση). Εξασκούνται επίσης στις μαθηματικές πράξεις ως το 10 (τουλάχιστον), «Είχα 10 εικόνες-λέξεις, χρησιμοποίησα 6, τώρα έχω 4, θα βάλω στην άκρη τις 2 που δεν χρειάζομαι, πόσες εικόνες-λέξεις θα πάρω από το τσουβαλάκι;». Παράλληλα μαθαίνουν να παίζουν με τη σειρά, το γνωστό σε όλους «Σειρά μου, σειρά σου». Μαθαίνουν επίσης την αυτοδιόρθωση. Έχουμε π.χ. την πρόταση «Ο λαγός πετάει στην πριγκίπισσα μπιφτέκι», παραπέμπουμε το μαθητή να ξανακοιτάξει την πρόταση και να συμπληρώσει αυτό που λείπει.

       Τέλος, ενισχύεται η πραγματολογία και η κριτική τους σκέψη, π.χ.

-       -  Έχουμε την πρόταση « Το καβούρι ντύνεται και ακούει ιστορίες». Τα καβούρια ντύνονται;

-     -    Όχι.

-       -  Ποιοι ντύνονται;

-       -  Οι άνθρωποι.

-       -  Άρα αν θέλαμε η πρότασή μας να βγάζει νόημα, τι θα μπορούσαμε να πούμε;

-        - Μμμμμ, «Το αγόρι ντύνεται και ακούει ιστορίες».

-        - Πολύ ωραία.

              Ελπίζω να βρείτε το παιχνίδι χρήσιμο και διασκεδαστικό! Οι εικόνες που χρησιμοποιήθηκαν για τις εικόνες-λέξεις είναι από γλωσσικό πρόγραμμα «MAKATON».

 « Ο πνευματικός δημιουργός αυτού του κειμένου, παραχωρεί την άδεια αναδημοσίευσης- αναπαραγωγής του, σε οποιοδήποτε ηλεκτρονικό ή έντυπο μέσο, υπό την προϋπόθεση αναδημοσίευσης ολόκληρου του κειμένου και όχι της τμηματικής- αποσπασματικής αναδημοσίευσης.»

Μαθησιακό έλλειμμα ή μαθησιακές δυσκολίες;

       Τα τελευταία χρόνια η προσοχή των γονέων και των εκπαιδευτικών εστιάζεται συχνά στα προβλήματα μάθησης που αντιμετωπίζουν τα παιδιά στο σχολείο. Στην προσπάθειά μας να περιγράψουμε τα προβλήματα μάθησης χρησιμοποιούμε διάφορους όρους οι οποίοι πολλές φορές προκαλούν περισσότερη σύγχυση. Τα προβλήματα μάθησης οφείλονται είτε στο μαθησιακό έλλειμμα είτε στις μαθησιακές δυσκολίες.

       Με τον όρο «μαθησιακό έλλειμμα» περιγράφουμε τη δυσκολία στη διαδικασία της μάθησης η οποία οφείλεται σε εξωγενείς παράγοντες όπως είναι η ελλιπής σχολική φοίτηση, ανεπαρκής διδασκαλία, διαταραγμένες οικογενειακές σχέσεις, πολυπολιτισμική υστέρηση, εξωτερική μετανάστευση, κ.α.

       Με τον όρο «μαθησιακές δυσκολίες» περιγράφουμε μία ομάδα πολύμορφων δυσκολιών, οι οποίες εκδηλώνονται σε ένα ευρύ φάσμα γλωσσικών διεργασιών (ομιλία, κατανόηση, ανάγνωση, γραφή, μαθηματικά). Αυτές οι δυσκολίες είναι εγγενείς στο άτομο, θεωρούνται ότι υπάρχουν εξαιτίας της δυσλειτουργίας του κεντρικού νευρικού συστήματος και εκδηλώνονται καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του. Επίσης, μαθησιακές δυσκολίες μπορεί να παρατηρούνται ταυτόχρονα με άλλα προβλήματα (π.χ. λειτουργική αδυναμία αισθήσεων, νοητική υστέρηση, σοβαρή συναισθηματική διαταραχή) ή με εξωγενείς επιρροές (π.χ. πολιτισμικές διαφορές, υστερημένο γλωσσικό περιβάλλον, ανεπαρκής ή ακατάλληλη εκπαίδευση), δεν είναι όμως αποτέλεσμα αυτών των επιρροών.

        Τα παιδιά με μαθησιακό έλλειμμα (όταν η δυσκολία της μάθησης οφείλεται σε εξωγενείς παράγοντες) χρειάζονται κάποιες αλλαγές στη διαδικασία της μάθησης, όπως: ενίσχυση της διδασκαλίας, οργάνωση της μελέτης, καλύτερη διαχείριση του χρόνου. Αυτές οι αλλαγές είναι συχνά αρκετές για να μετριάσουν ή ακόμα και να ξεπεράσουν οι μαθητές το πρόβλημά τους.

         Αντίθετα, τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες (όταν η δυσκολία της μάθησης οφείλεται σε ενδογενείς παράγοντες) χρειάζονται περισσότερα από μία απλή ενίσχυση της διδασκαλίας. Η προσέγγιση των μαθησιακών δυσκολιών πρέπει να είναι διαγνωστικό- διορθωτική. Δηλαδή, να εντοπίζονται και να περιγράφονται τα λάθη, τα κενά και η εσφαλμένη προϋπάρχουσα γνώση και να διορθώνονται συστηματικά με διαδικασίες βασισμένες στις αρχές και στις τεχνικές της συμπεριφοριστικής ανάλυσης της μάθησης.

       Παρατηρείται πως τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες συχνά αντιμετωπίζονται σαν παιδιά με μαθησιακό έλλειμμα από ειδικούς στους οποίους απευθύνονται για βοήθεια. Αυτή η αντιμετώπιση μπορεί να είναι άμεση αλλά είναι και μάταιη. Οι μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες χρειάζονται εξατομικευμένο πρόγραμμα σχεδιασμένο με βάση το αναπτυξιακό έλλειμμά τους και όχι το σχολικό έτος στο οποίο βρίσκονται.

        « Ο πνευματικός δημιουργός αυτού του κειμένου, παραχωρεί την άδεια αναδημοσίευσης- αναπαραγωγής του, σε οποιοδήποτε ηλεκτρονικό ή έντυπο μέσο, υπό την προϋπόθεση αναδημοσίευσης ολόκληρου του κειμένου και όχι της τμηματικής- αποσπασματικής αναδημοσίευσης.»

Τι πρέπει να προσέξουν οι εκπαιδευτικοί στην ομιλία των μαθητών;

       Ο Σεπτέμβρης ο μήνας που μυρίζει το σχολικό βιβλίο και το μπλε τετράδιο, έφτασε! Οι διακοπές έχουν σχεδόν τελειώσει και γονείς, μαθητές και εκπαιδευτικοί ετοιμάζονται για την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς. Οι πρώτες μέρες στο σχολείο αγχώνουν τόσο τους γονείς όσο και τους εκπαιδευτικούς. Δεν είναι λίγα εκείνα τα στοιχεία που πρέπει να παρατηρήσουν οι εκπαιδευτικοί στον προφορικό λόγο του παιδιού πριν περάσουν στην διδασκαλία του γραπτού λόγου.

       Οι γονείς, αγχωμένοι με τα «πρωτάκια», πολλές φορές επικεντρώνονται στο αν θα προσαρμοστούν τα αγγελούδια τους στο νέο περιβάλλον της τάξης και τους ξεφεύγουν κάποιες ελλείψεις στην ομιλία τους. Το γυμνασμένο μάτι και αυτί όμως του εκπαιδευτικού εύκολα παρατηρεί αν το «πρωτάκι»:

·        Ακολουθεί εντολές που αποτελούνται από 3 μέρη.

·        Κάνει ερωτήσεις με το «πως».

·        Χρησιμοποιεί παρελθόντα και μέλλοντα χρόνο κατάλληλα.

·        Χρησιμοποιεί συνδέσμους.

·        Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο περίπου 13000 λέξεων.

·        Ονομάζει τα αντίθετα.

·        Ονομάζει διαδοχικά της μέρες της εβδομάδας.

·        Μετράει ως το 30 (μηχανικά).

·        Ανταλλάσσει πληροφορίες και κάνει ερωτήσεις.

·        Χρησιμοποιεί προτάσεις με λεπτομέρειες.

·        Αναμεταδίδει με ακρίβεια μια ιστορία.

·        Τραγουδά ολόκληρα τραγούδια και απαγγέλει παιδικά ποιήματα.

·        Επικοινωνεί εύκολα με άλλα παιδιά και ενήλικες.

·        Έχει καθαρή ομιλία και άρθρωση.

        Η πρώτη χρονιά στο δημοτικό αντιμετωπίζεται από πολλούς σαν μια χρονιά προσαρμογής στο σχολικό περιβάλλον και κάποιες ελλείψεις στο λόγο των μαθητών ξεφεύγουν της προσοχής μας. Ωστόσο, η δεύτερη χρονιά στο δημοτικό είναι πιο απαιτητική και ο μαθητής θα πρέπει να:

·        Τοποθετεί κατά σειρά τους αριθμούς.

·        Χρησιμοποιεί αυξανόμενα πιο σύνθετες περιγραφές.

·        Απασχολείται με συζητήσεις.

·        Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο περίπου 20000 λέξεων.

·        Χρησιμοποιεί προτάσεις μήκους 6 λέξεων περίπου.

·        Κατανοεί τις περισσότερες έννοιες του χρόνου.

·        Μετρά ως το 100 (μηχανικά).

·        Χρησιμοποιεί περισσότερα μορφολογικά σημάδια καταλλήλως.

·        Χρησιμοποιεί κατάλληλα την παθητική φωνή.

       Αν ο εκπαιδευτικός παρατηρήσει κάποιες δυσκολίες στα παραπάνω, καλό είναι να ζητήσει κάποιες συμβουλές από έναν ειδικό για να μπορέσει να βοηθήσει το μαθητή στη διαδικασία της μάθησης. Αν οι δυσκολίες εμμένουν, καλό είναι να προτείνει στους γονείς να απευθυνθούν σε κάποιον ειδικό για μια ολοκληρωμένη αξιολόγηση λόγου.

       Η πρώτη σχολική ηλικία είναι μια ευαίσθητη ηλικία για το παιδί. Σ’ αυτή την ηλικία διαμορφώνει ακόμα το χαρακτήρα και την προσωπικότητά του και είναι πολύ σημαντικό να ενισχύεται η αυτοεκτίμησή του. Αφήνοντας τις δυσκολίες να εμμένουν στο λόγο του παιδιού συχνά έχει ως συνέπεια τη χαμηλή επίδοση στη μάθηση. Είναι σημαντικό να ακούμε και να δίνουμε σημασία στις δυσκολίες του παιδιού για να αποφύγουμε τη δημιουργία της χαμηλής αυτοπεποίθησης αργότερα!

        « Ο πνευματικός δημιουργός αυτού του κειμένου, παραχωρεί την άδεια αναδημοσίευσης- αναπαραγωγής του, σε οποιοδήποτε ηλεκτρονικό ή έντυπο μέσο, υπό την προϋπόθεση αναδημοσίευσης ολόκληρου του κειμένου και όχι της τμηματικής- αποσπασματικής αναδημοσίευσης.»

     

Γιατί να «δουλεύω» με το παιδί στο σπίτι, αφού πάει σε λογοθεραπευτή;

       Το πιο σύνηθες ερώτημα των γονέων όταν απευθύνονται σ’ έναν λογοθεραπευτή είναι για πόσο χρονικό διάστημα θα διαρκέσουν οι συνεδρίες λογοθεραπείας του παιδιού τους.  Η διάρκεια της παρέμβασης εξαρτάται από τη διαταραχή που έχει το παιδί, τις ικανότητες του θεραπευτή και την ποιοτική και ποσοτική εμπλοκή των γονέων.

        Πολλοί γονείς αναρωτιούνται «Γιατί να «δουλεύω» με το παιδί στο σπίτι, αφού πάει σε λογοθεραπευτή;». Ο λογοθεραπευτής βλέπει συνήθως το παιδί δύο φορές την εβδομάδα, ενώ ο γονιός καθημερινά. Οι ασκήσεις που γίνονται κατά τη διάρκεια των συνεδριών, πρέπει να επαναλαμβάνονται καθημερινά και πολλές φορές κατά τη διάρκεια της μέρας για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Ο γονιός που δουλεύει καθημερινά με το παιδί βλέπει την πρόοδο του και μπορεί να καταλάβει την ποιότητα της δουλειάς του λογοθεραπευτή. Παράλληλα, είναι σε θέση να παρατηρήσει αλλαγές και διαφοροποιήσεις στο παιδί πιο σύντομα από τον θεραπευτή. Επίσης, με αφορμή τις ασκήσεις λογοθεραπείας ο γονιός περνάει περισσότερο χρόνο με το παιδί, γεγονός που ενισχύει το «δέσιμό» τους καθώς και την αυτοματοποίηση.

       Για τους θεραπευτές είναι απαραίτητη η ποιοτική και ποσοτική εμπλοκή των γονέων στο θεραπευτικό πρόγραμμα. Η κλινική εμπειρία δείχνει πως τα παιδιά που «δουλεύονται» στο σπίτι σε σχέση με εκείνα που δεν «δουλεύονται» έχουν καλύτερη και ταχύτερη εξέλιξη, αυτοματοποιούν συντομότερα, με αποτέλεσμα να ενισχύεται και η αυτοπεποίθησή τους.  Όσο ικανός και αν είναι ο θεραπευτής, δεν μπορεί να υποκαταστήσει την καθημερινή ενασχόληση των γονιών με δύο συνεδρίες τη βδομάδα.

        « Ο πνευματικός δημιουργός αυτού του κειμένου, παραχωρεί την άδεια αναδημοσίευσης- αναπαραγωγής του, σε οποιοδήποτε ηλεκτρονικό ή έντυπο μέσο, υπό την προϋπόθεση αναδημοσίευσης ολόκληρου του κειμένου και όχι της τμηματικής- αποσπασματικής αναδημοσίευσης.»

Είναι το παιδί μου έτοιμο για την Α’ Δημοτικού;

       Τι και αν είναι καλοκαίρι; Τι και αν είναι η εποχή των διακοπών για τους περισσότερους; Τι και αν είναι περίοδος χαλάρωσης και ανεμελιάς; Πολλοί γονείς κάθε άλλο παρά χαλαροί και ανέμελοι είναι. Πρόκειται για τους  γονείς που τα αγγελούδια τους θα φοιτήσουν στην πρώτη Δημοτικού από Σεπτέμβρη. Αυτή η μετάβαση από το νηπιαγωγείο στο Δημοτικό αγχώνει πολλούς γονείς που αναρωτιούνται αν είναι τα παιδιά τους έτοιμα για αυτή. Αν θα ολοκληρώσουν τη χρονιά άνετα ή θα δυσκολευτούν και πόσο. Αν μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά να μεταβούν ομαλά και πως.

       Αρχικά, θα αναφέρουμε ορισμένες γνώσεις και δεξιότητες που χρειάζεται το παιδί για την έναρξη της φοίτησής του στο σχολείο:

·        Να αυτοεξυπηρετείται.

·        Να ακολουθεί κανόνες και να έχει όρια.

·        Να μπορεί να μείνει συγκεντρωμένο σε μία δραστηριότητα μέχρι να την ολοκληρώσει.

·        Να έχει καλή ακουστική και οπτική μνήμη.

·        Να καταλαβαίνει, να συγκρατεί και να αφηγείται μια μικρή ιστορία.

·        Να γνωρίζει το δεξιά και το αριστερά.

·        Να γνωρίζει τις χωροχρονικές έννοιες ( πάνω, κάτω, χτες, αύριο).

·        Να γνωρίζει τις αντίθετες έννοιες.

·        Να μπορεί να βρίσκει λέξεις που αρχίζουν από ένα ορισμένο φώνημα (π.χ. /a/, /b/, /t/, κτλ).

·        Να έχει καθαρή ομιλία και άρθρωση των φωνημάτων.

·        Να κατανοεί παρομοιώσεις, μεταφορές, κτλ.

·        Να παίζει με παιδιά της ηλικίας του και να συμμετέχει σε ομαδικές δραστηριότητες.

·        Να πιάνει σωστά το μολύβι.

·        Να ζωγραφίζει, να σχεδιάζει και να χρωματίζει.

·        Να γράφει/ αντιγράφει το όνομά του.

        Είναι πολύ σημαντικό να καταλάβουμε ότι οι δεξιότητες που απαιτούνται για μια επιτυχημένη πορεία στην Α’ Δημοτικού, δεν αναπτύσσονται με τον ίδιο ρυθμό σε όλα τα παιδιά.

   Οι γονείς μέσα από απλές καθημερινές δραστηριότητες και παιχνίδια μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά τους να αναπτύξουν τις παραπάνω γνώσεις και δεξιότητες.

        Όλα τα παραπάνω αποτελούν απλά παραδείγματα και όχι δοκιμασίες αξιολόγησης ή πρόγραμμα παρέμβασης. Είναι σημαντικό να απευθυνθείτε σ’ ένα ειδικό για μία ολοκληρωμένη αξιολόγηση και ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα παρέμβασης (όταν χρειάζεται).

        Συνήθως τα παιδιά είναι ενθουσιασμένα με τη μετάβασή τους από το νηπιαγωγείο στο Δημοτικό. Καινούριοι φίλοι, καινούριοι δάσκαλοι, καινούρια βιβλία, καινούρια γραφική ύλη, καινούρια τσάντα! Αχ, αυτή η καινούρια τσάντα που σηματοδοτεί πως πλέον είναι και εκείνα «μεγάλοι»! Περάστε ένα όμορφο και ήρεμο καλοκαίρι με τα παιδία σας. Διαβάστε βιβλία μαζί τους. Παίξτε παιχνίδια που βοηθούν στην ανάπτυξη γνωστικών δεξιοτήτων. Αναθέστε τους ευθύνες (π.χ. να συμμαζέψουν τα παιχνίδια τους, να στρώσουν το τραπέζι). Εκμεταλλευτείτε κάθε ευκαιρία για παιχνίδι και συζήτηση και μια νέα γεμάτη σχολική χρονιά που θα κυλίσει ομαλά σας περιμένει!

        « Ο πνευματικός δημιουργός αυτού του κειμένου, παραχωρεί την άδεια αναδημοσίευσης- αναπαραγωγής του, σε οποιοδήποτε ηλεκτρονικό ή έντυπο μέσο, υπό την προϋπόθεση αναδημοσίευσης ολόκληρου του κειμένου και όχι της τμηματικής- αποσπασματικής αναδημοσίευσης.»